Mới giải thể được 61 HTX vi phạm luật

HTX Sản xuất ớt cay xã Đức La (nay là xã Bùi La Nhân – Đức Thọ) thành lập vào tháng 11/2017 với khoảng 160 hộ tham gia trồng ớt liên kết. Những tưởng, HTX sẽ mở ra hướng phát triển cho nông nghiệp thâm canh vùng ngoài đê nhưng chỉ sau một vụ ớt không thành, HTX dần tan rã.

Ông Nguyễn Xuân Linh – Chủ tịch UBND xã Bùi La Nhân cho biết: “Tập quán sản xuất của xã viên HTX không bắt nhịp được với xu hướng sản xuất hàng hóa thị trường; điều kiện đất đai sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, khó thâm canh, khó chỉ đạo; lại không có đầu ra ổn định nên HTX Sản xuất ớt cay xã Đức La không thể phát triển”.

Mô hình HTX trên địa bàn Hà Tĩnh chủ yếu tập trung làm các dịch vụ phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống.

Được biết, ở huyện Đức Thọ, không chỉ HTX này mà có tới 63 HTX không hoạt động trong 12 tháng liên tục hoặc không tổ chức đại hội thành viên thường niên trong 18 tháng liên tục mà không có lý do. Các HTX này đang hoàn thiện hồ sơ, thủ tục chờ giải thể.

Theo Phó trưởng Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Đức Thọ Lê Trung Dũng: “Thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển kinh tế tập thể tỉnh, UBND tỉnh, UBND huyện Đức Thọ đã ban hành văn bản số 532/UBND-TCK ngày 19/3/2020 về việc yêu cầu phối hợp xử lý dứt điểm các HTX đã ngừng hoạt động, chờ giải thể hoặc hoạt động không đúng bản chất theo Luật HTX 2012. Đến thời điểm này, huyện cơ bản đã hoàn thành việc giải thể tự nguyện đối với 64 HTX không hoạt động đã được rà soát, phân loại đầu năm 2019. Hiện, chỉ còn bước đăng lên thông tin đại chúng là hoàn thành”.

Trong đó, có nhiều HTX phát triển mang tính bền vững, nhất là các mô hình HTX nông nghiệp.

Theo kết quả rà soát, huyện Can Lộc có 22 HTX trong diện giải thể và chủ yếu là HTX nông nghiệp. Tuy nhiên, đến thời điểm này, huyện cũng mới chỉ dừng lại ở việc đôn đốc các xã tăng cường tuyên truyền, tư vấn, hướng dẫn cho các HTX về các thủ tục giải thể tự nguyện mà thôi.

Kết quả rà soát, phân loại năm 2020 cho thấy, toàn tỉnh có 486 HTX vi phạm các quy định tại điều 4 của Quyết định 54/2018/QĐ-UBND ngày 24/12/2018, thuộc trường hợp giải thể bắt buộc theo quy định tại Điều 54, Luật HTX năm 2012.

Theo báo cáo, đến nay, các địa phương mới chỉ giải thể được 61 HTX. Trong đó, Hương Sơn 24 HTX, Thạch Hà 14, Hồng Lĩnh 5, Hương Khê 5, Cẩm Xuyên 8, Can Lộc 4 và Vũ Quang 1. Với 425 HTX đang ngừng hoạt động chờ giải thể, có 110 HTX đang hoàn thiện hồ sơ, thủ tục chờ giải thể và 315 HTX chưa thực hiện hồ sơ thủ tục chờ giải thể.

Nhiều khó khăn cần tháo gỡ

Tuy nhiên, hiện toàn tỉnh có 486 HTX vi phạm các quy định thuộc trường hợp giải thể bắt buộc. (Trong ảnh: Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 9 của Liên minh HTX Hà Tĩnh diễn ra ngày 10/8/2020 cũng bàn sâu về việc giải thể các HTX).

Phó trưởng Phòng Tài chính – Kế hoạch TX Hồng Lĩnh Nguyễn Thái Diễn cho biết: “Qua rà soát, đánh giá, TX Hồng Lĩnh có 9 HTX hoạt động yếu kém, có vi phạm các quy định về hoạt động theo Luật HTX năm 2012. Theo đó, địa phương đã hoàn thành thủ tục giải thể 5 HTX đảm bảo theo đúng quy định pháp luật. Vấn đề đặt ra hiện nay là, một số HTX đã vi phạm về thời gian ngừng hoạt động song vẫn đang còn vướng mắc các nghĩa vụ đối với Nhà nước như: nợ thuế, nợ ngân hàng, tranh chấp tài sản... Vì vậy, cần phải có thời gian xử lý dứt điểm các nghĩa vụ liên quan mới tổ chức giải thể được”.

Đầu năm 2020, UBND huyện Thạch Hà đã giao các phòng chuyên môn rà soát, đánh giá phân loại các HTX trên địa bàn. Kết quả có 61 HTX vi phạm Điều 4, Quyết định số 54/2018/QĐ-UBND ngày 24/12/2018 của UBND tỉnh, cần giải thể. Đến thời điểm này, huyện đã giải thể được 14 HTX.

Khu vực kinh tế tập thể nói chung, HTX nói riêng đã đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển KT-XH tỉnh nhà..Việc giải thể các HTX vi phạm sẽ góp phần lành mạnh khối kinh tế tập thể, tạo điều kiện cho các HTX đang hoạt động phát triển bền vững, hiệu quả.

Ông Trần Đình Nghị - Trưởng phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Thạch Hà cho hay: “Số HTX còn lại chưa xử lý được do nhiều nguyên nhân. Theo quy định về giải thể tự nguyện có nhiều thủ tục phức tạp, nên hầu hết các HTX thuộc diện giải thể đều cố tình không hợp tác với các cơ quan chuyên môn để thực hiện các trình tự giải thể.

Ngoài ra, công tác lưu trữ, bảo quản giấy tờ, con dấu và hồ sơ pháp lý của các HTX yếu kém, dẫn đến nhiều HTX bị thất lạc, mất mát, không đủ cơ sở pháp lý để tiến hành các thủ tục giải thể. Chủ tịch HĐQT, Giám đốc của nhiều HTX đã đi làm ăn xa, thậm chí có những trường hợp chuyển cả gia đình vào miền Nam sinh sống nên việc liên hệ, tập hợp hồ sơ thủ tục giải thể gần như không thể thực hiện được...”.

Theo ghi nhận, những khó khăn của TX Hồng Lĩnh, huyện Thạch Hà cũng là khó khăn chung của nhiều địa phương. Để hoàn thành việc xử lý HTX đúng theo quy định và thời gian, các địa phương sẽ đề xuất Sở KH&ĐT Hà Tĩnh báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo cụ thể từ Ban Chỉ đạo Đổi mới và phát triển kinh tế tập thể tỉnh.