Kết quả đo nồng độ cồn đối với người vi phạm - ẢNH MINH HỌA - TRẦN TIẾN

Đó là ý kiến của Bà Trần Thị Trang, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, chia sẻ sáng 4.1. Theo bà Trang, câu trả lời đầu tiên là: “Cần cân nhắc. Nếu sẽ lái xe thì không nên uống rượu bia, hoặc đã uống thì không lái xe vì không có ngưỡng an toàn khi uống rượu bia .

Bà Trang dẫn nguồn các chuyên gia y tế, cho hay: “Việc dung nạp, chuyển hoá và đào thải chất cồn trong rượu, bia của cơ thể không có mức chung cụ thể và tuyệt đối cho mọi người mà phụ thuộc số lượng rượu bia uống ít hay nhiều, trọng lượng cơ thể và các đặc điểm sinh học, chức năng gan, tình trạng sức khoẻ, uống lúc no hay đói, tần suất, cách uống (cấp tập hay nhâm nhi)...

Là người tham gia Ban soạn thảo luật Phòng chống tác hại của rượu bia, có hiệu lực từ 1.1 vừa qua, bà Trang cho biết, thông thường, sau 1 giờ gan sẽ dung nạp và chuyển hóa hết 1 đơn vị cồn (1 đơn vị cồn tương đương 10 gam cồn nguyên chất), tương đương 220 ml bia (2/3 chai - nồng độ cồn 5%); tương đương 100 ml rượu vang (nồng độ cồn 13,5%); tương đương 30 ml rượu mạnh (nồng độ cồn 40%).

“Tuy nhiên, để đào thải hết hoàn toàn 1 đơn vị cồn, cơ thể còn phải mất khoảng 2 giờ nữa. Ngược lại, đối với những người có gan yếu hoặc cơ thể chuyển hóa chậm thì việc đào thải cồn sẽ lâu hơn”, bà Trang lưu ý.

Còn nếu uống nhiều, uống cấp tập, thậm chí cả két bia, cả chai rượu thì không thể xác định được chính xác nồng độ cồn, nếu không xét nghiệm máu. Khi đó lượng rượu bia gan không dung nạp và chuyển hoá được sẽ trở thành chất độc đi vào máu và cơ thể.

CSGT đo nồng độ cồn tài xế trên xa lộ Hà Nội (TP.Hồ Chí Minh) - Ảnh Ngọc Dương

Bà Trang nhấn mạnh: “Tốt nhất là không nên uống hoặc hạn chế uống rượu, bia. Nam giới khỏe mạnh không nên uống quá hai đơn vị cồn, nữ giới khỏe mạnh không uống quá một đơn vị cồn một ngày và không quá 5 ngày/tuần. Bởi vì không ai trả lời được chính xác sau khi uống bao lâu có thể lái xe. Các công thức tính nồng độ cồn trong máu chỉ có giá trị tham khảo để một người có thể quyết định uống hay không, tự điều chỉnh lượng bia rượu khi uống, tránh ảnh hưởng tới sức khỏe, công việc, đặc biệt là cân nhắc khi điều khiển phương tiện giao thông sau khi uống.

Cồn xuất hiện sau ăn trái cây?

Trước nhiều thắc mắc về việc ăn, uống một số loại trái cây có đường, thực phẩm chế biến có rượu bia; thuốc có dung môi là cồn... sẽ có nồng độ cồn trong máu và có thể bị phạt, bà Trang chi sẻ: “Đây không phải là vấn đề mới vì quy định người lái ô tô không được có nồng độ cồn trong máu và khí thở đã có trong luật Giao thông đường bộ 2009, đến nay vẫn thực hiện bình thường, chưa có phản ánh nào về việc bị phạt do ăn, uống các loại thực phẩm như trên".

Bà Trang dẫn nguồn từ các chuyên gia y tế: trong thực tế, hàm lượng cồn từ các loại thực phẩm vừa kể rất thấp, tuỳ thuộc vào lượng sử dụng, thời điểm đo độ cồn và cũng suy giảm, đào thải rất nhanh. Thông thường sau khi ăn, mọi người chỉ cần uống nước lọc, súc miệng và sau khoảng 15 - 30 phút thì sẽ không còn nồng độ cồn.

Ngoài ra, không phải cứ ăn xong ra đường là cảnh sát chặn lại thổi phạt. "Việc dừng xe kiểm tra độ cồn chỉ xảy ra khi một người có dấu hiệu vi phạm như: mặt đỏ gay, đi loạng choáng, phóng nhanh, vượt ẩu; khi có kế hoạch tuần tra, kiểm soát được phê duyệt hoặc khi bạn phạm một lỗi khác mà cảnh sát nghi ngờ bạn có uống rượu bia thôi. Việc ăn hoa quả, thực phẩm cũng không toả ra hơi cồn như sử dụng rượu bia. Ngoài ra, mọi người còn có quyền giải trình, khiếu nại theo luật Xử lý vi phạm hành chính. Do đó, mọi người không nên lo ngại", bà Trang nói.

“Một số thông tin cho rằng ăn 3 quả vải sẽ có độ cồn 0,22 mg/lít khí thở là cần xem lại. Theo công thức này, 3 quả vải sẽ tạo ra lượng cồn bằng gần 2 chai bia, là chưa chuẩn xác", bà Trang lưu ý.

"Mọi người không nên chỉ tập trung vào việc làm sao để uống và không bị xử phạt mà quên hoặc làm nhẹ đi mục tiêu tốt đẹp của luật là cảnh báo tác hại của rượu bia và hạn chế sử dụng rượu bia, để giảm bệnh tật, tử vong và hệ luỵ khác về kinh tế, xã hội do rượu, bia gây ra. Hãy nâng cao ý thức của mọi người để sử dụng rượu bia một cách văn minh, ít nguy cơ nhất', bà Trang nhấn mạnh. 

Tham khảo cách tính nồng độ cồn bằng công thức:

Nồng độ cồn trong máu: C = 1,056*A:(10W*R). Trong đó A là số đơn vị cồn uống vào, W là cân nặng, R là hằng số hấp thụ rượu theo giới tính (r = 0,7 với nam và r = 0,6 với nữ). Nồng độ cồn trong khí thở: B=C:210. Tốc độ đào thải nồng độ cồn trong máu: T=C:0,015 Ví dụ: một nam giới nặng 65 kg uống 440 ml bia 5% cồn, tương đương 2 đơn vị cồn thì nồng độ cồn trong máu là C= 1,056*20:(10*65*0,7)= 0,04641, tương đương 46,41 mg/100 ml máu. Nồng độ cồn trong khí thở: B=C:210= 46,41:210=0,22mg/lít khí thở. Tốc độ đào thải nồng độ cồn trong máu: T=C:0,015 = 0,04641:0,015=3 giờ.

Nguồn: Bộ Y tế