Hội nghị Quan chức cấp cao ASEAN ngày 16-1 để chốt nội dung cho Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đầu tiên trong năm 2020

Mở đầu năm mới đầy sôi động

Năm hoạt động đối ngoại đầy sôi động của Việt Nam đã bắt đầu ngay từ những ngày đầu năm mới 2020 với chương trình nghị sự quan trọng tại  Hội đồng bảo an Liên hợp quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Trước kia Việt Nam đã từng làm Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an và Chủ tịch luân phiên của ASEAN, nhưng đây là lần đầu tiên nước ta vinh dự đồng thời đảm nhận hai trọng trách quan trọng trên thế giới và khu vực trong cùng một năm.

Việt Nam đã có đóng góp được ghi nhận cho các vấn đề của thế giới, vấn đề toàn cầu và vấn đề hòa bình, an ninh khi làm Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an nhiệm kỳ 2008-2009, nhưng lần này chúng ta vào Hội đồng bảo an với trọng trách hết sức nặng nề vì tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, tình hình tại Liên hợp quốc, đặc biệt trong Hội đồng bảo an, vấn đề lợi ích khác biệt trong cơ quan này là rất lớn. Song, đây cũng chính là cơ hội để Việt Nam thể hiện vai trò, trách nhiệm vào những vấn đề hệ trọng có thể đóng góp cho cộng đồng quốc tế.

Ngay tháng đầu tiên trở thành thành viên của Hội đồng bảo an lại đảm nhận ngay trọng trách Chủ tịch của Hội đồng bảo an, Việt Nam đã thể hiện khả năng, trách nhiệm được đánh giá cao chỉ trong một vài ngày đầu. Nổi bật là việc Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì phiên thảo luận mở của Hội đồng bảo an, những nội dung mà Việt Nam đề xuất đã được các nước thành viên tham gia với số lượng kỷ lục là 110 quốc gia. 

Điều này cho thấy, chủ đề, đề xuất của Việt Nam là rất phù hợp và đúng thời điểm. Các nước đều thấy rằng, thế giới càng phức tạp thì càng phải nâng cao vai trò, tầm quan trọng của Hiến chương Liên hợp quốc. Vào các năm 2015, 2016, 2018, Hội đồng bảo an cũng đã từng có các cuộc thảo luận về các khía cạnh liên quan đến Hiến chương Liên hợp quốc, nhưng thảo luận mở diễn ra đúng vào thời điểm các thành viên Liên hợp quốc đều thấy rằng Hiến chương hiện nay đang bị một số nước không tôn trọng. Thế nên khi Việt Nam nêu quan điểm là các nước, đặc biệt là các ủy viên của Hội đồng bảo an phải là những nước đi đầu tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, đã đáp ứng mong muốn chung của các nước thành viên tổ chức quốc tế lớn nhất hành tinh này.

Hơn nữa, việc đại diện các nước tham gia phát biểu rất tích cực cũng khẳng định, Việt Nam đã đi vào đúng hướng dòng chảy cũng như lợi ích của các nước, tạo được sự quan tâm của các nước đối với chủ đề mà Chủ tịch Hội đồng bảo an trong tháng 1-2020 đề xuất.

Nâng cao vị thế và đóng góp của Việt Nam

Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN diễn ra trong 2 ngày 16 và 17-1, tại thành phố Nha Trang (Khánh Hòa) là hội nghị đầu tiên trong tổng số khoảng 300 hội nghị, hoạt động khác nhau mà Việt Nam sẽ chủ trì, điều phối và tổ chức trong năm Chủ tịch ASEAN 2020. Hội nghị lần này tại Nha Trang có ý nghĩa vô cùng quan trọng khi là dịp để các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN quyết định định hướng chương trình công tác của cả năm ASEAN trên cơ sở các ý tưởng, sáng kiến do nước Chủ tịch đương nhiệm của của ASEAN đề xuất.

Năm 2020 có nhiều ý nghĩa với cả ASEAN nói chung và nước chủ nhà Việt Nam nói riêng. Với ASEAN là năm bản lề quan trọng để kiểm điểm giữa kỳ công tác triển khai các kế hoạch tổng thể xây dựng cộng đồng ASEAN 2015-2025, trong khi với chúng ta là mốc đánh dấu 25 năm Việt Nam đồng hành cùng ASEAN. Việc Việt Nam đảm nhận trọng trách “kép” Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc và Chủ tịch ASEAN trong năm 2020 sẽ có tác dụng tương hỗ, thúc đẩy quan hệ, gắn kết giữa tổ chức khu vực với toàn cầu. Qua đó nâng cao vị thế của ASEAN, đồng thời tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực và trên thế giới.

Chúng ta thường nói là “vạn sự khởi đầu nan”, hy vọng với sự khỏi đầu suôn sẻ trên cả hai cương vị ngay từ những ngày đầu năm 2020 này sẽ giúp nâng cao vị thế, tiếng nói và đóng góp của Việt Nam trong các vấn đề nóng bỏng, hệ trọng đối với hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác phát triển hướng tới sự thịnh vượng ở khu vực Đông Nam Á cũng như trên toàn thế giới. Việt Nam đang bước sang năm mới Canh Tý 2020 với những tín hiệu tích cực, lạc quan từ các hoạt động đối ngoại sôi động.